พลังงานแสงอาทิตย์ พลังงานหมุนเวียนที่มั่นคงของทุกคน

พลังงานแสงอาทิตย์คืออะไร

พลังงานจากแสงอาทิตย์คือแหล่งพลังงานหมุนเวียนแหล่งแรก ๆ ที่เรามักนึกถึง เพราะพลังงานจากแสงอาทิตย์นั้นเป็นแหล่งพลังงานในธรรมชาติที่มนุษย์คุ้นเคยมากที่สุด และถูกใช้ประโยชน์มาอย่างยาวนาน ตั้งแต่การใช้แสงอาทิตย์ในชีวิตประจำวันในการให้แสงสว่าง ความอบอุ่น การตากผ้า การผลิตอาหารแห้ง

แต่การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ซึ่งแพร่หลายในปัจจุบันนั้น เริ่มต้นจากการผลิตเซลล์แสงอาทิตย์ (Solar Cell) ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงคริสต์ศตวรรษ 1950 อุปกรณ์นี้ทำหน้าที่ในการแปลงพลังงานแสงหรือโฟตอนเป็นพลังงานไฟฟ้าด้วยปรากฏการณ์โฟโตโวลตาอิก (Photovoltaic)

เซลล์แสงอาทิตย์ที่ถูกผลิตได้ในช่วงเวลานั้นยังถือว่ามีประสิทธิภาพต่ำ ทำให้ยังไม่ถูกใช้อย่างแพร่หลาย แต่เทคโนโลยีเซลล์แสงอาทิตย์ก็ยังคงได้รับการพัฒนามาอย่างต่อเนื่องและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้นเรื่อย ๆ จนกลายมาเป็นวิธีการผลิตไฟฟ้าที่มีประสิทธิภาพ และถูกใช้อย่างจริงจังดังเช่นในปัจจุบัน

แม้จะเป็นแหล่งพลังงานที่คงอยู่มานาน แสงอาทิตย์ยังคงเป็นแหล่งพลังงานหมุนเวียนที่มีประสิทธิภาพ ที่สามารถปล่อยพลังงานได้อย่างมหาศาลและต่อเนื่อง และจะยังคงเป็นแหล่งพลังงานหมุนเวียนสำคัญในการสร้างความมั่นคงด้านพลังงานของมนุษย์ต่อไปในอนาคต

การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์

กระบวนการใช้แสงอาทิตย์เพื่อผลิตไฟฟ้าในปัจจุบันนี้ คือการใช้แผงเซลล์แสงอาทิตย์ หรือแผงโซลาร์เซลล์ (Solar Cell) ที่มีความสามารถดูดซับโฟตอนหรืออนุภาคของแสงซึ่งมีพลังงานในตัวเอง เพื่อสร้างคู่ประจุไฟฟ้าลบและบวก จากนั้นจึงแยกประจุทั้งสองออกจากกัน เพื่อทำให้เกิดเป็นกระแสไฟฟ้ากระแสตรง (DC) ซึ่งสามารถนำไปใช้ในระบบไฟฟ้าได้

การใช้งานแผงโซลาร์เซลล์เพื่อผลิตไฟฟ้านั้น สามารถทำงานได้อย่างเป็นอิสระโดยไม่ต้องเชื่อมต่อระบบไฟฟ้าอื่นได้ (Off grid / Stand Alone)  เป็นการใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์โดยตรงไม่อาศัยไฟฟ้าจากระบบอื่น

แต่ก็สามารถใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์ควบคู่กับไฟฟ้าจากระบบอื่น (On grid) เช่นระบบไฟฟ้าฝ่ายจำหน่าย ที่จะสามารถดึงพลังงานไฟฟ้าจากการไฟฟ้ามาใช้ได้เมื่อพลังงานจากแผงโซลาร์เซลล์ไม่เพียงพอ และยังสามารถจำหน่ายไฟฟ้าที่ผลิตเกินจากแผงโซลาร์เซลล์ให้กับการไฟฟ้าได้ด้วย

นอกจากนี้ยังมีการใช้แผงโซลาร์เซลล์แบบสองระบบควบคู่กัน (Hybrid) รวมข้อดีของทั้งระบบ Off grid และ On grid เอาไว้ โดยสามารถใช้ไฟฟ้าจากแผงโซลาร์เซลล์เพียงลำพังได้ แต่ก็ยังสามารถใช้ไฟฟ้าจากการไฟฟ้าได้ หากแผงโซลาร์เซลล์ผลิตกระแสไฟฟ้าไม่เพียงพอ

โดยปัจจุบันมีรูปแบบการติดตั้งของแผงโซลาร์เซลล์ที่ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย 3 รูปแบบด้วยกัน ได้แก่ติดตั้งบนหลังคา (Solar Rooftop), ฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Farm) และการติดตั้งแบบทุ่นลอย (Floating Solar)

Solar Rooftop - โซลาร์เซลล์แบบติดตั้งบนหลังคา

โซลาร์เซลล์แบบติดตั้งบนหลังคา หรือ โซลาร์รูฟท็อปเป็นรูปแบบการติดตั้งที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เนื่องจากสามารถติดตั้งได้ง่าย เป็นการใช้ประโยชน์จากพื้นที่ใช้สอยที่มีอยู่แล้ว และมีการใช้กันทั่วไปในภาคครัวเรือน

ซึ่งเป็นการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์บนหลังคาสำหรับรับแสงอาทิตย์ในตอนกลางวันและผลิตเป็นพลังงานไฟฟ้า

นอกเหนือจากการใช้งานในภาคครัวเรือนแล้ว  โซลาร์ รูฟท็อป ยังสามารถติดตั้งให้กับอาคารสำนักงาน หลังคาจอดรถ หรือโรงงานอุตสาหกรรม เพื่อใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าได้ด้วยเช่นกัน

Solar Farm - ฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์

ฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์ คือการติดตั้งแผงโซลาร์เซลล์จำนวนมากบนพื้นที่ขนาดใหญ่ เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์เป็นจำนวนมาก

เป็นอีกหนึ่งวิธีในการผลิตไฟฟ้าไว้เป็นจำนวนมาก ไม่ต่างจากโรงไฟฟ้าก๊าซธรรมชาติ หรือแหล่งผลิตพลังงานอื่นๆ แต่เป็นพลังงานหมุนเวียนที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่า

Floating Solar - โซลาร์เซลล์แบบทุ่นลอย

โซลาร์เซลล์แบบทุ่นลอย มีหลักการใกล้เคียงกับฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์ แต่ไม่ได้ติดตั้งอยู่บนพื้นดิน โดยเป็นการติดตั้งในรูปแบบของทุ่นลอยน้ำ บนพืนน้ำแทน

เป็นอีกวิธีในการเปลี่ยนพื้นที่เปล่าให้สามารถใช้ในการผลิตพลังงานหมุนเวียนได้ แม้จะไม่มีพื้นที่โล่งกลางแจ้ง ก็ยังสามารถติดตั้งโซลาร์เซลล์ไว้บนพื้นที่ที่เป็นทะเลสาบ หรือบ่อน้ำได้เช่นกัน

โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์

โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์คือแหล่งผลิตพลังงานจากแสงอาทิตย์ขนาดใหญ่ เพื่อให้เพียงพอสำหรับการส่งไฟฟ้าไปยังระบบไฟฟ้าภูมิภาค หรือสถานที่และหน่วยงานที่ต้องการใช้ไฟฟ้าเป็นจำนวนมาก เช่น โรงงานอุตสาหกรรม ศูนย์ข้อมูล โรงพยาบาล หรือชุมชน

ปัจจุบันโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์นั้นมีทั้งในรูปแบบที่ติดตั้งบนหลังคา (Solar Rooftop), ฟาร์มพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Farm) และการติดตั้งแบบทุ่นลอย (Floating Solar) บนพื้นที่จำนวนมาก และเชื่อมเข้ากับระบบจัดการและจัดเก็บไฟฟ้า เพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าอย่างมีประสิทธิภาพ

โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ถือเป็นแหล่งผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียนที่สะอาดและปลอดภัยต่อสิ่งแวดล้อม ซึ่งมีส่วนช่วยลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิลที่ก่อให้เกิดมลพิษ ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกที่เป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อน นอกจากนี้ยังช่วยสร้างความมั่นคงด้านพลังงานให้กับประเทศ

โครงการโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ของกลุ่มบริษัท เสริมสร้าง พาวเวอร์ คอร์ปอเรชั่น จำกัด (มหาชน)

เสริมสร้าง พาวเวอร์ คอร์ปอเรชั่น มุ่งมั่นในการส่งเสริมความมั่นคงด้านพลังงาน และมองหาแหล่งพลังงานทางเลือกใหม่ให้กับสังคม ได้ให้ความสำคัญของพลังงานแสงอาทิตย์ ซึ่งเป็นพลังงานหมุนเวียนที่มีประสิทธิภาพสูง และส่งเสริมความยั่งยืนทางสิ่งแวดล้อม

โดย ณ ไตรมาส 2 ปี 2567 เสริมสร้าง พาวเวอร์ คอร์ปอเรชั่น มีโรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบติดตั้งบนพื้นดิน (Solar Farm) ที่ดำเนินการเชิงพาณิชย์ทั้งหมด 7 โครงการใน 4 ประเทศ ได้แก่ ประเทศไทย, ญี่ปุ่น, เวียดนาม และมองโกเลีย มีกำลังการผลิตติดตั้งรวม 191.5 เมกะวัตต์ และ โรงไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบติดตั้งบนหลังคา (Solar Roof) กว่า 108 โครงการ ใน 2 ประเทศ แบ่งออกเป็น ประเทศไทย 15 โครงการ 8.3 เมกะวัตต์ และ ประเทศอินโดนีเซีย 93 โครงการ 35.0 เมกะวัตต์ รวมกำลังการผลิดติดตั้ง 43.3 เมกะวัตต์

เสริมสร้าง พาวเวอร์  คอร์ปอเรชั่น ยังมุ่งมั่นในการขยายโอกาสเข้าถึงพลังงาน สำหรับผู้ประกอบการและภาคครัวเรือนที่มีความต้องการจัดการด้านการใช้พลังงานไฟฟ้า ด้วยบริการออกแบบ ติดตั้ง และบำรุงรักษา ตามความต้องการของลูกค้าอย่างครบวงจร

นอกจากนี้ เสริมสร้าง พาวเวอร์ คอร์ปอเรชั่น ยังมีธุรกิจให้บริการติดตั้งระบบโซลาร์รูฟท็อปแบบเบ็ดเสร็จ (EPC) ที่ดูแลตั้งแต่การออกแบบทางวิศวกรรม การติดตั้งโครงสร้างระบบโซลาร์เซลล์ การขออนุญาตโครงการ ทั้งในรูปแบบ On grid, Off grid หรือ Hybrid

อ้างอิง:

การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย

GPSC

NPS